Ένας αόρατος αγώνας δίνεται από πολλούς ανθρώπους που πάσχουν από ψυχικές ασθένειες, και αυτό δεν είναι ίσως πιο εμφανές από το κοινωνικό άγχος. Αυτή είναι μια κοινωνική φοβία, όπου τα άτομα με τη διαταραχή έχουν φόβο για τους ανθρώπους και τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις. Για κάτι τόσο εξουθενωτικό, αυτή η συγκεκριμένη διαταραχή φαίνεται να βρίσκεται ανάμεσα στις ρωγμές στην παροχή ευρέως διαδεδομένων επιλογών θεραπείας ή διαθεσιμότητας πληροφοριών.
Για να ρίξω τα φώτα της δημοσιότητας σε όσους θέλουν να προσεγγίσουν και να συνδεθούν με άλλους, μίλησα με την Ali, μια 18χρονη με κοινωνικό άγχος, για να καταγράψω τις μέχρι τώρα εμπειρίες της από τη θεραπεία. Ήλπιζα επίσης να εντοπίσω θεραπείες ψυχικής υγείας για το κοινωνικό άγχος που είναι διαθέσιμες αυτήν τη στιγμή.
Ένας μοναχικός δρόμος: ζώντας με κοινωνικό άγχος
Η Ali δεν μπορεί να θυμηθεί κάποια στιγμή στη ζωή της που δεν είχε κοινωνικό άγχος, αλλά μόνο σταδιακά κατάφερε να δώσει ένα όνομα στην κατάστασή της. Της ήταν δύσκολο να βρει την κατάλληλη θεραπευτική επιλογή.
«Πραγματικά δεν ξέρω πότε ξεκίνησε, σαν να το είχα πάντα. Όταν πήγαινα για πρώτη φορά στο σχολείο, είχα τόσο άγχος και δεν μπορούσα να μιλήσω στα άλλα παιδιά. Δέχτηκα πολύ άσχημα bullying, ονομαστικά και όλα αυτά. Πάντα φοβόμουν να πάω στο σχολείο. Φοβήθηκα κοιτάζοντας τον δάσκαλο ή έπρεπε να μιλήσω στην τάξη. Δυσκολεύτηκα να θυμηθώ τι μου έλεγαν οι άνθρωποι όταν τους μιλούσα εξαιτίας αυτού.
«Για πολλά χρόνια πίστευα ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με μένα ή ότι θα έβγαζα έξω από αυτό. Σιγά σιγά γινόταν όλο και χειρότερο όταν πήγα στο γυμνάσιο. Δεν είχα φίλους και δεν έβγαινα έξω. Οι γονείς μου ήξεραν ότι κάτι συνέβαινε, αλλά δεν μπορούσα να ανοιχτώ. Νομίζω ότι το έμαθα κυρίως από το YouTube. Κατάφερα να λάβω τη σωστή βοήθεια τον τελευταίο περίπου χρόνο, αλλά δεν ήταν εύκολο να το βρω. Ο γιατρός μου με παρέπεμψε στο Πρόγραμμα Άγχους στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο St Patrick’s και πηγαίνω τακτικά σε έναν θεραπευτή», είπε ο Ali.
Σύμφωνα με Κοινωνικό Άγχος Ιρλανδία, η διαταραχή επηρεάζει περίπου το 13,7% των ενηλίκων της Ιρλανδίας ανά πάσα στιγμή ή έως 1 στα 8 άτομα. Το Social Anxiety Ireland είναι η μόνη ιρλανδική φιλανθρωπική οργάνωση που είναι αφιερωμένη στην αντιμετώπιση της πάθησης. Διαπίστωσαν ότι είναι πιο συχνή στις γυναίκες παρά στους άντρες και είναι η τελευταία αγχώδης διαταραχή όσον αφορά τη δημόσια αλλά και την επαγγελματική ευαισθητοποίηση/κατανόηση.
Εύρεση της σωστής θεραπευτικής επιλογής
Η Ali μίλησε για το πώς αρχικά δεν ήταν επιτυχής στις πρώτες της προσπάθειες να αναζητήσει θεραπεία και ότι την άφησε αναστατωμένη.
«Πήγα σε δύο διαφορετικούς συμβούλους για περίπου 3 χρόνια από τότε που ήμουν 15 ετών. Νομίζω ότι πολλές φορές ένιωθα ανίκανος να ανοιχτώ για οτιδήποτε και κολλούσα σε ασφαλή θέματα. Ποτέ δεν του έδωσα όνομα σε εκείνη τη φάση, απλώς νόμιζα ότι ήμουν κοινωνικά αδέξιος. Μερικοί θεραπευτές απλώς δεν είχαν καμία σχέση με εμένα. Ένιωθα ότι δεν έβγαζα πουθενά, απλώς έτρεχα σε κύκλους πραγματικά.
«Υποθέτω ότι έβαλα το κεφάλι μου στην άμμο και άφησα τα πράγματα να κάνουν σπιράλ για λίγο. Τελικά έπαθα μια κατάρρευση και έπαθα κατάθλιψη. Οι γονείς μου αρνήθηκαν να με αφήσουν να τα παρατήσω εκείνη τη στιγμή και ο γιατρός μου με παρέπεμψε στο St. Pat’s που μου έβαλε αντικαταθλιπτικά και μου συνέστησε έναν θεραπευτή τον οποίο συνεχίζω να βλέπω», δήλωσε ο Ali.
Πολλοί νέοι που έρχονται να Λεπτό πριόνι, το φιλανθρωπικό ίδρυμα ψυχικής υγείας νέων, αναζητήστε υποστήριξη για το κοινωνικό άγχος. Δικα τους δικτυακός τόπος έχει μια συγκεκριμένη ενότητα αφιερωμένη στο κοινωνικό άγχος, με απλές προτάσεις που μπορεί να είναι χρήσιμες ως βραχυπρόθεσμα μέτρα, όπως η πρόκληση αρνητικών σκέψεων ή η εξάσκηση τεχνικών χαλάρωσης για τη διαχείριση του άγχους.
Επιστροφή στην ισορροπία: εξερεύνηση φαρμακευτικής αγωγής ψυχικής υγείας
Η Ali μου είπε επίσης για την εμπειρία της από τη λήψη φαρμάκων για την ψυχική υγεία για να τη βοηθήσει να αντιμετωπίσει την κατάθλιψη που είχε στη χειρότερη περίοδο απελπισίας της.
«Έβαλα αντικαταθλιπτικά για να καταπολεμήσω τις χαμηλές περιόδους μου. Ήταν περίεργο για να είμαι ειλικρινής. Ο γιατρός μου έδωσε μια χαμηλή δόση στην αρχή για να μπορέσω να προσαρμοστώ σε αυτές. Θυμάμαι ότι δεν μπορούσα να κοιμηθώ για μερικές εβδομάδες όταν τα πήγαινα για πρώτη φορά, οπότε ήταν ενοχλητικό να είμαι κουρασμένος όλη την ώρα. Σταδιακά, νομίζω ότι μου ανέβασε πραγματικά τη διάθεση, αλλά δεν ήταν ξαφνικά.
«Έκανα μετάβαση σε μια ισχυρότερη δόση, είναι στο μεσαίο εύρος, νομίζω. Πρέπει να το παίρνω μία φορά την ημέρα το πρωί. Εάν δεν το πάρω για μία ή δύο μέρες, έχω συμπτώματα στέρησης και αρχίζω να αισθάνομαι αγχώδης, δυσκολεύοντας τη συγκέντρωση. Έπρεπε να αλλάξω φάρμακα από Cymbalta σε Venlafaxine γιατί ένιωθα υπνηλία όλη την ώρα στο Cymbalta. Ο γιατρός στο Pat’s είπε ότι πρέπει να το πάρω για τα επόμενα 2 χρόνια, αλλά είναι μια χαρά. Έχω συνηθίσει να το παίρνω μέχρι τώρα». εξήγησε ο Άλι.
Προς την αποκατάσταση: η υποστήριξη της θεραπείας ψυχικής υγείας
Στη συνέχεια, η Ali συνέχισε περιγράφοντας πώς έχει υποστηριχθεί μέσω του κοινωνικού της άγχους και έχει ξεπεράσει τη χειρότερη περίοδο της διαταραχής. Είπε ότι μαθαίνει νέους τρόπους για να το αντιμετωπίσει μέσω της θεραπείας και της εργασίας έκθεσης:
«Η μεγαλύτερη βοήθεια για μένα στο να πάρω θεραπεία για το κοινωνικό άγχος ήταν να συμμετάσχω στο Πρόγραμμα Αγχώδους Διαταραχής του St. Pat. Με οδήγησαν σε ομαδική θεραπεία και έπρεπε να κάνουμε πολλές εργασίες έκθεσης για να αντιμετωπίσουμε τα άγχη μας. Ήταν πολύ δύσκολο να τα βγάλω πέρα, αντιμετώπισα πράγματα που με πυροδότησαν και υπήρχαν πολλές μέρες που δεν ήθελα να το κάνω, αλλά χαίρομαι που συνέχισα. Βλέπω τον θεραπευτή μου επίσης μια φορά το μήνα, κάτι που με βοηθά να με κρατάω σε καλό δρόμο.
«Ήμουν επίσης τυχερός που μπήκα στο Social Anxiety Ireland Treatment Group, το οποίο συνεδριάζει μία φορά την εβδομάδα. Είναι λιγότερο έντονο από το πρόγραμμα του Pat, το οποίο είναι 3 ημέρες την εβδομάδα για 5 εβδομάδες. Μου αρέσει πολύ όμως, καθώς επικεντρώνεται περισσότερο στο κοινωνικό άγχος, ενώ στο Pat’s έχεις να κάνεις με πολλά άτομα με διαφορετικές διαταραχές. Δεν νομίζω ότι θα απαλλαγώ ποτέ από το κοινωνικό μου άγχος, αλλά σίγουρα είναι κάτι που μπορώ να το διαχειριστώ πολύ καλύτερα τώρα, παρόλο που υπάρχουν ακόμα μαύρες μέρες», είπε ο Άλι.
Οι Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας του Αγίου Πατρικίου προσφέρουν το Πρόγραμμα Αγχωδών Διαταραχών που καλύπτει το κοινωνικό άγχος. Είναι μια ολοκληρωμένη και διεπιστημονική υπηρεσία αξιολόγησης, θεραπείας και μετέπειτα φροντίδας για άτομα με πρωτογενείς αγχώδεις διαταραχές. Είναι μια υπηρεσία εσωτερικού και εξωτερικού ιατρείου, καθιστώντας την πολύ προσιτή μέσω παραπομπής ή έρευνας.
Το Social Anxiety Ireland προσφέρει επίσης το δικό του Πρόγραμμα Κοινωνικού Άγχους, το οποίο είναι ένα πρόγραμμα ομαδικής θεραπείας 14 εβδομάδων που χρησιμοποιεί τη Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT) και εστιάζει στην αλλαγή των σκέψεων καθώς και των συναισθημάτων μας. Το Social Anxiety Ireland είναι φιλανθρωπικό ίδρυμα και λειτουργεί βάσει δωρεών. Οι αιτήσεις στο πρόγραμμα μπορούν να γίνουν στο δικό τους ιστοσελίδα μέσω email.
Περαιτέρω επιλογές θεραπείας ψυχικής υγείας για άτομα που πάσχουν από κοινωνικό άγχος
Υπάρχει μια σειρά από θεραπείες που διατίθενται σε άτομα με κοινωνικό άγχος εκτός από τα προαναφερθέντα προγράμματα. Η ιστοσελίδα HSE σχετικά με το κοινωνικό άγχος σκιαγραφεί μια σειρά από διαφορετικές θεραπείες που μπορεί να είναι χρήσιμες, όπως π.χ ψυχοθεραπεία, το οποίο εστιάζει στο πώς το παρελθόν μας μπορεί να επηρεάσει αυτό που συμβαίνει στο παρόν. Η HSE αναφέρει ότι η πιο αποτελεσματική μορφή θεραπείας είναι η CBT και θα πρέπει να ληφθεί υπόψη πρώτα.
Υπάρχουν επίσης μέθοδοι αυτοβοήθειας, όπως το βιβλίο, Overcoming Social Anxiety and Shyness, 2nd Edition: Ένας οδηγός αυτοβοήθειας με χρήση γνωστικών συμπεριφορικών τεχνικών, από την ψυχολόγο Dr. Gillian Butler, το οποίο έχει συστήσει η Social Anxiety Ireland. Μπορούν επίσης να πραγματοποιηθούν ιδιωτικά ραντεβού CBT.